by شاید شمام مانند خیلی از آدمایی که بینایی طبیعی دارن بارها از خود پرسیده باشین که افراد نابینا چی رو در برابر چشمون خود می بینن و از طرف دیگه هم افراد نابینا از خود می پرسن که خیالات اونا و اون چیزی که در برابر چشماشون دارن با بقیه افراد نابینا فرق داره یا خیر. هیج جواب برابری واسه این سوالات وجود نداره چون درجات مختلفی از نابینایی هست.
علاوه بر این از اون جایی که «دیدن» اطلاعات رو دوش مغزه مهم ترین نکته این میشه که شخص از همون اول نابینا بوده یا سابقه دیدن داشته.
افراد نابینا چه می بینن؟
نابینا از اول تولد: شخصی که هیچ تجربه ای از دیدن نداره
ساموئل، که نابینا بدنیا اومده این که افراد نابینا همه چیز رو مشکی می بینن رو نادرست می خواند چون اینجور فردی هیچ تجربه ای از رنگ مشکی نداره که اونو با چیزی مقایسه کنه.
ایشون میگه:” هیچ چیزی وجود نداره”. واسه شخصی که بینایی سالم داره درک این موضوع با این کار ممکن میشه: یکی از چشماتون رو بسته و از چشم دیگه واسه تمرکز کردن روی یه چیز استفاده کنین. چشم بسته چه می بینه؟ هیچ. یه روش دیگه اینه که بگیم ارنج شما چه می بینه!
کسایی که بینایی خود رو از دست دادن
آدمایی که بینایی خود رو از دست دادن تجربیات بسیار متفاوتی دارن. بعضی می گن که تاریکی مطلق در برابر چشمون اوناس مانند این که تو یه غار تاریک هستن. یه سریای دیگه نورهایی رو می بینن یا توهمات تصویری روشنی رو مشاهده می کنن که می تونه از شکل ظاهری وسایل نشأت گرفته باشه یا شکلا و رنگای بسیار ناواضح و ذرات نورانی.
علاوه بر نابینایی مطلق، نابینایی عملکردی هم هست که تعاریف متفاوتی واسه اون تعیین شده.
روی هم رفته چیزی که این افراد می بینن شدیدا نابینایی و شکل این مشکل چشمی وابسته.
نوع دیگری هم از نابینایی هست که در اون شخص وسایل بزرگ و افراد رو می بینه اما قدرت دقیق شدن و فوکوس کردن روی اونا رو ندارن. این افراد ممکنه رنگا رو تشخیص بدن یا افراد و وسایل رو در فاصله ای خاص و مشخص ببینن،مثلا می تونن انگشت هاشون رو در مقابل صورت قرار داده و بشمارند. در مواردی هم درک رنگا ممکنه از بین بره یا تموم بینایی مات و غیرقابل تشخیص باشه که در افراد جور واجور شدت اون فرق داره.
مثلا بعضی نورهای نئونی رو می بینن که همیشه در حال چرخش و روشن شده بوده و رنگ اونا مرتباً تغییر می کنه.
درک خیلی کم
اشخاصی هستن که درک چشمی ناچیزی دارن اما نمی تونن تصاویر واضحی رو در ذهنشون شکل بدن. مثلا این افراد می تونن بگن که چراغا روشن یا خاموش هستن.
دید تونلی
در این افراد دید می تونه تقریباً نرمال و طبیعی باشه و یا نباشه اما تنها تو یه شعاع خاص دید طبیعی میشه.
افراد نابینا در رویاهای خود چیزی می بینن؟
شخصی که نابینا به دنیا اومده خواب می بینه اما این رویا و خواب شامل تصاویر نمی شه.
این رویاها می تونن شامل صداها، اطلاعاتی درباره لمس، بوها، مزه ها و یا احساسات باشه. از طرف دیگه اگه شخصی بینایی داشته و به هر دلیلی اونو از دست بده خوابش می تونن شامل تصاویر هم باشن. آدمایی که دارای دید ناقص هستن هم می تونن در خواب تصاویر رو ببینن.
شکل ظاهری وسایل در رویا به نوع گذشته نابینایی وابسته. در بیشتر موارد دید در رویاها با وسعت ای از چیزایی که فرد در طول زندگی خود دیده قابل مقایسه س. مثلا کسی که به کوررنگی مبتلاست یه دفعه رنگای تازه ای رو در خواب نخواد دید. اشخاصی که بینایی اونا در طول زمان کم شده می تونن به همون وضوح روزای اول خواب ببینن یا مانند شرایط الان خواب هاشون شامل تصاویر مبهم و مات باشه. آدمایی که از لنزهای اصلاحی استفاده می کنن هم تجربه مشابهی دارن.
درک نور به روش غیربصری
نکته باحال اینه که بعضی از آدمایی که به طور کاملً نابینا هستن می تونن نور رو به صورت غیربصری درک کنن. محققان سلولای خاصی رو کشف کردن که سلولای ipRGC نامیده می شن و در چشم موش و آدم یافت می شن.
این سلولا در رشته های عصبی که سیگنالای بینایی رو از شبکیه به مغز منتقل می کنن. این سلولا در واقع نور رو درک می کنن اما در دیدن این نورها تاثیری ندارن. از این رو اگه شخصی نابینا تنها یه چشمش هم توانایی بالقوه دیدن نور رو داشته باشه می تونه روشنایی و تاریکی رو درک کنه.
